بـویِ بـهار نـَهُنـدِن... پـهَ سـال خـاش اَبـوٌ ...

 

                     وَختـــى بـارُن اَبوتِــــــــن                 پُشتش اَم بهــار اَبُـوتِــــــن

                     پاىِ پَنجَه ، غایَه نــــوروز                 وَختى گازى زار اَبُوتِـــــــــن

                                                  اُزمُن سال خاش اَبو

                     وَختــى مهر و مهرَبُنـــى                 همــــدلى و همـزَبُنــــــــى

                     تـــوىِ سینــه رو زَبُنــــنُ                 اَکُنِـــه پــــا در مــــََیـُُنـــــــى

                                                  اُزمُن سال خاش اَبو

                    وَختى خوبى را اَکِیـتِــــن                تــوى سینـه جا اَکِیـــتِـــــن

                    مِــثِ مهتاب تُو شُوِ تــــار                تُــو دل دِریـــــا اَکِیـــــتِــــــن

                                                   اُزمُن سال خاش اَبو

                     وَختى غصته هُـو اَبُوتِــــن               خنــدَه رُو لُــو ، رُو اَبُوتِـــــن

                     وَختى سِینگُو ،داخلِ هُـو                دوستِ مــاى پُــو اَبُوتِـــــن

                                                    اُزمُن سال خاش اَبو

                     وَختى سینه مَنگ اِى نینِن            حیلــه و نیرنـــگ اِى نیـــنِن

                     همـــه جــا نــعـــمــت فراوُن            غصته ى هُو دَنگ اِى نینـِن

                                                    اُزمُن سال خاش اَبو

                      وَختــى بَنــدِر جُن بِگِنتِــن               زندگــى سامُــن بِگِنــــتِن

                      وَختــى شــادى بَر بِگًردِت               غصتــه اُ پــــایُـــن بِگِنـــتِن

                                                   اُزمُن سال خاش اَبو

                   (شعر از مرحوم صالح سنگبر - کغار ٬ البته متن شعر کامل نمنوشتن ...معذرت)

مختصری از سنت نوروزی هرمزگانیُن:                                                          

* از اول اسفند ماه خونه تکونى اَکُنَن تا غبار نحس از چهره زندگی دور بَشِت و بى خُ آماده اَکُنَن به استقبال سالى نُو ، سالى خاش .

* اِشنُو زَدِن تو دِیریا و یا هُوو باد (چشمه هاى آب گرم ) مثهِ هُوو بادِ گنو ، خمیر ... روز چهارشنبه آخرِ سال (چهارشنبه سورى ) به منظور دور کِردِن بدى و نحسى از خُ یکی از رسوم کدیم هرمزگانیُن .

* بعد از ایکه سال تحویل بو بیشترِ مردُم اَرَن بى زیارتِ اهلِ قُبور و با روشن کِردِنِ عُود، شمع، عَنبر، و پخش کِردِنِ شیرینى و فاتحه خُندِن به روح اَموات و از خدا به ایشو طلب مغرفت اَکُنَن ...

* دید و بازدید فامیل در ایام سال نو و دور هم جمع بودن و خاردِن ماهى سنگسر باز هم یکى از رسوم دیرنیه اى دیارِن .

* تا یادُم نَرَفتِن اَ یه رسم خیلى خیلى جُن که تو هر خانواده ى هرمزگانی که فکر کنم تا حالا هم مرسومن خاردِن ناشتاى بلالوت (رشته فرنگى) که با شکر و روغن درست اَکُنن و با تخم مرغ و بعضى بدون تخم مرغ نوش جون اَکُنَن .... البته خاردِنِ بلالوت تو ایام عید فطر و عید قربان هم مرسومن .

* دگه...ایکه کَدیمُن خبر رَسیدِن سال نو با استفاده از صدای دُهُل به گوش مردم شَرسُندهَ .

* و خس (کاهو) و کُنار(میوه درخت سدر) و قرآن سر سفره شنهادهَ که نشانه ى خُرمى و سلامتى هسته .

* کدیمیُن شگفته که بعضى از روستائون اطراف روز تحویل سال پیشونی گاو، کهره ، اُشتر و اسب رنگ سرخ شازدَه و پشم حیوونى دگه هم شَچیدهَ ...

* چیزی اگه یادم رفتن شما به بزرگی خوتُن ببخشی....

شاید بی ربط ! : بى روزُن گذشته خُم حیف اَخارُم ... مَــرَ پا برهنه گازی مَـاکٍ رو شنُن، تو دِیـریا إشنوُ مـازَ ... کلیون ناخدا ضف مـاکٍ ، مـاى ناخدا مَسیدهَ... مـهَ نَـمَـفهمى جُـرم و گناه چن، چتوکا روز روشن شابو ، چتوکا شُو تاریک ....مَـنَـفهمى سُک سُک چن ، گول و کَـلک چن ، ولی یه چیز مَـفهمى که رابطه ى انسان وا انسان نه مثه رابطه ى سَغ و گربه ان .........

گپ که بودیم بعد مُـفَهمى سفید و سیاه ، اسارت و غارت ، حیله و فریب چن ، مُـفَـهمى بیـچه چهمون آدم فخیـر همیشه پـُر اَ خَرصٍـن ، درد بپ ، گریکِ مُم ، رفیکِ آشنا که بودن بیگونه ، دل که ریشه ریشن اَ بس اٍشکـَهتن از دَسِ یار .....و و و !!!! بعد مُـفَـهمى که زندگی به سادگی روزُن گذشته نابو . آرزومِن اگه بِـهته نابُو بـدته هم نَبوُتِن ...

                                          نوروز در هرمزگان باصفاست...

        فرارسیدن سال ۱۳۸۷ هجری شمسی را به شما تبریک می گویم

                                  نوروزتان پیروز ٬ هر روزتان نوروز     

 

                                                    Photo By : Yves Pichon

پ.ن : و همچنین سال خاش ابو با [سالنامه ی صبح ساحل]