هنرهاى دستى و سنتى....

هنرهاى دستى گرچه‌ به عنوان میراث گرانبهاى فرهنگى کشور و فعالیتى ارزشمند از دیدگاه هویت ملى مورد نظر است ولى از بعد اقتصادى مى ‌تواند نقش ارزشمندى در کسب درآمد و افزایش تولید ملى ایفا کند.  

صنایع دستى هرمزگان نشان ‌دهنده ویژگیهاى هنرى و سنتى مردم این خطه است و بسان گنجى نهفته ارزیابى مى‌شود که یادگار ارزشمندى از نیاکان ‌این سامان است که نیاز به ساماندهى و به روز شدن دارد.

صنایع دستى به‌ دلیل داراى ارزش افزوده بالا، مواد اولیه قابل دسترسى ‌آسان، کارآفرینى گسترده، تولید و درآمد فردى و نقش ‌آن در تولید ناخالص ملى ‌ارزش دارد.

هنر دستى یک ذوق فردى و فطرى است که درهر منطقه ‌با توجه به شرایط و موقعیت و زمینه‌هاى آن افراد به این سمت گرایش پیدا مى ‌کند.

استان هرمزگان بدلیل شرایط خاص آب و هوایى داراى تنوع صنایع دستى است که ‌برخى قدمت آن تا دو هزار سال قبل هم مى ‌رسد و این صنعت در برخى موارد انحصارى است و پس از فوت استاد کار این هنر هم از بین رفته ‌است.

تلاش جهت معرفى و شناساندن صنایع‌ دستى ‌بومى که داراى اعتبار منزلت خاصى نزد مردم باشد، تلفیق صنایع ‌دستى با علم و فناورى روز و پرهیز از ایستاد بودن صنایع ‌از برنامه‌هاى میراث فرهنگى است .

بیشتر صنعتگران در صنایع دوخت ‌سنتى مثل گلابتون دوزى ، شک دوزى، زرى دوزى ،حصیر بافى ، گلیم ‌بافى ، رشته‌هاى صنایع‌ دستى ‌بومى فعالند.

رو دوزى،گلابتون ‌دوزى ،شک دوزى، حصیر بافى ،گلیم ‌بافى و سفالگرى ساز سازى ،عود سازى (بربط)،ماکت چوبى ،لنج‌ سازى ،صنایع‌ دستی دریایى ، تور وگرگور بافى ،سوزن دوزى از جمله صنایع فعال استان هرمزگان است.

خاستگاه هر یک از این صنایع در منطقه ‌خاصى از این استان است مثلا زرى، شک دوزى بندرلنگه، گلیم حاجى‌آباد، ماکت لنج ‌سازی ،تور وگرگور وعود بندرعباس و قشم، حصیر و سفال در میناب و سوزن دوزى و لباس بلوچى جاسک است.

ناگفته نماند معرق چوب ،مشبک چوب، میناتور ، تذهیب و گلاب بافى از جمله صنایع دستى غیر بومى فعال این استان است.

پارچه بافى سنتى (گروک میناب )، چادر شب بافى ، جهله‌سازى، چاقو سازى حصیر بافى(بشاگرد ) صنایع دستى بومى است که نیازمند به برنامه ریزی و احیا مى ‌باشد.

صنایع دستى مثل زرگرى سنتى(طلاسازى درمیناب) پالان دوزى (زین) بشاگرد ، و گچ برى سنتى و حجارى (سنگ تراشى)ازصنایع دستى است که منسوخ شده و کسى دنبال آن نمى ‌رود.

یکى از مشکلات سر راه صنایع دستى استان هرمزگان ‌اداره کردن ‪تعدادى مجوز خانگى صنایع دستى است که محل کار وزندگى این صنعتگران یکى شده‌ است.

براى آن دسته از دارندگان کارت مهارت صنعتگر صنایع دستى وام و تسهیلات بانکى صورت گرفته و  براى کارگاه مجوز کارگاهى صادر شده است ، که بیشتر این کارگاهها به شکل خانگى اداره ‌مى ‌شود و صاحب کارگاه در محل زندگى خود مشغول تولید است.

وقتى هنرمندى در محل زندگى ‌محل کارش باشد سرعت کار و ابداعات آن کاهش مى ‌یابد و این یکى از معایب کار است.

بدلیل مقرون به ‌صرفه نبودن برخى مصنوعات دستى و عدم پشتوانه ‌مالى وحمایت دولت هنرمندان ازادامه تولید دست کشیده‌اند.

در این میان سهم تولید صنایع دستى هرمزگان با غناى دیرینه‌اش، در بخش صادرات بسیار ناچیز و شاید درحد صفر است چرا که برخى هنرمندان و حتى مردم از آن فقط به عنوان هدیه براى اقوام و خویشاوندان خود به کشورهاى همسایه استفاده مى ‌کنند.

ناگفته نماند توسعه زیر ساختها وتوجه به مواد اولیه خام در هر نقطه، صنایع دستى را رونق مى ‌دهد. همچنین پیگیرى بحث بیمه صنعتگران بعنوان کار مهم که تاکنون صورت نگرفته بایستى دنبال شود و مراکز فروش و عرضه ‌محصولات از شکل محدود فعلى نیز افزایش یابد.